Afwijkend plasgedrag bij katten komt veel voor, zoals:

• sproeien
• op plaatsen buiten de kattenbak plassen
• veel aandrang hebben (persen) terwijl er niets of weinig komt
• bloederige urine
• overmatig likken aan de schaamstreek.

Normale situatie
Een psychisch en fysisch gezonde kat plast op de kattenbak zodra de blaas vol is. Door de verhoogde druk in de urineblaas zal de blaasafsluitspier (sfincter) ontspannen en zullen de spieren in de blaas zich samentrekken waardoor de kat gaat urineren. Als de blaas vol is ontspannen de spieren in de blaaswand zich weer en de blaasafsluitspier trekt zich samen; de blaasuitgang is dicht en de blaas kan zich weer geleidelijk aan vullen.

Waarom ontstaat afwijkend plasgedrag?
In het ontstaan van dit afwijkende gedrag kunnen enerzijds fysieke problemen van de blaas en/of plasbuis (urethra) een rol spelen, maar ook stress. Het is lang niet altijd mogelijk de ene dan wel de andere als oorzaak aan te wijzen. Vaak spelen ze samen een rol. Wij denken dat stress (de psyche) een rol kan spelen in het ontstaan van een blaasontsteking (fysieke). Het ene loopt dus enigszins in het andere over.

Het fysieke: de blaasontsteking(FLUTD)
De term FLUTD (Feline Lower Urinary Tract Disease) wordt meer gebruikt om de blaasontsteking aan te duiden, met alle facetten die daarbij komen kijken. Lower urinary tract is de blaas en de plasbuis. Bij een blaasontsteking gaat de PH van de urine omhoog (wordt basisch), waardoor de in de urine opgeloste zouten de neiging hebben neer te slaan. Er ontstaan dan kristallen in de urine, die we zelfs tijdens het maken van een echo-opname van de urineblaas kunnen zien dwarrelen. Meestal zijn dit kristallen van het type ‘struviet’. Deze kristallen kunnen ‘samenklonteren’ tot een blaassteen. Het woord zegt het al: deze steen bevindt zich in de urineblaas. Bij de kater kunnen deze kristallen ook een verstopping van de penis veroorzaken en wel om de volgende reden: de plasbuis, die bij de blaasuitgang begint, is in het voorste (eerste) deel vrij wijd. Ongeveer ter hoogte van de achterrand van het bekken wordt deze plasbuis opeens heel nauw. En bij deze vernauwing veroorzaken deze kristallen vaak verstopping. Er zit vaak een hele plug van kristallen in het laatste (nauwe) deel van de penis van de kater. Katers met een verstopte penis zijn meestal gecastreerde katers (de penis van deze castraten is immers kleiner) en noemen we ‘plaskaters’. Als deze plaskaters niet snel van hun probleem afgeholpen worden dan ‘vergiftigen’ zij zich omdat ze de afvalstoffen niet kwijt kunnen. Ze worden sloom, stoppen met eten, ademen sneller en braken.

Het psychische: de stress
Een verandering in de leefomgeving van een kat kan resulteren in stress. Zoals eerder uitgelegd, kan dit resulteren in afwijkend plasgedrag. Een kat of hond erbij (in huis, maar ook rondom het huis) en veranderingen in de gezinssituatie, kunnen redenen zijn tot afwijkend plasgedrag. Zelfs het feit dat een van de katten in de groep ziek is geweest en weer hersteld is kan onrust in de groep veroorzaken waardoor een andere kat afwijkend plasgedrag gaat vertonen. Een voor ons ogenschijnlijk minieme subtiele verandering in rangorde kan voor een kat dus een grote stressor zijn.

Overige factoren van invloed
Bij katers komt het even vaak voor als bij poezen. Tussen het tweede en zevende levensjaar komt het afwijkend plasgedrag het meeste voor. Binnenkatten met overgewicht zijn een risicogroep en het probleem komt meer voor in de winter en het voorjaar. Als een kat eenmaal een keer afwijkend plasgedrag heeft laten zien, is de kans op herhaling groot (30-70%).

Hoe kom je van het probleem af?
Blaasontsteking
Antibiotica en NSAID-ers geven slechts in het acute stadium een kortdurende oplossing. Voerfabrikanten zijn meesters gebleken in het maken van zogenaamde blaas-diëten. Dit zijn voeders die er voor zorgen dat blaasontsteking onderdrukt wordt en dat de kristallen geen kans krijgen te ontstaan. Dus blaas-diëten zijn de oplossingen op langere termijn. Een verstopte penis wordt door de dierenarts opengespoeld. Dit gebeurt onder een licht roesje. Mocht het zo zijn dat ondanks het blaas-dieet de penis vaak dicht gaat zitten, dan kunnen we ‘de penis amputeren’. Hierbij wordt het nauwe (achterste) gedeelte van de penis losgeprepareerd van de omgeving en opengeklapt tot aan het wijde deel van de penis. De opengeklapte penispunt hechten we dan vast aan de huid, zodat er een mooie plasgoot ontstaat. De prognose van deze operatie is goed: verstopping komt dan niet meer voor. Als er sprake is van een blaassteen (op een röntgenfoto of op de echo te zien) wordt deze operatief verwijderd. Het is altijd belangrijk een goed blaas-dieet te blijven voeren. Het beste effect krijg je door niets erbij te voeren. In ons assortiment hebben we Hill’s Feline c/d, c/d Low Calorie, s/d, w/d en Royal Canin Urinary. Verder is van belang dat uw kat voldoende drinkt. Kraanwater is niet het favoriete water. Water uit de vijver, regenwater of bronwater zonder koolzuur drinkt een kat veel liever. Water laten stromen verhoogt de wateropname ook nog wel eens.

Stress
In onze kliniek hebben we een checklist van zaken die stress bij uw kat kunnen veroorzaken. Het nalopen en veranderen van deze zaken geeft vaak al een hele verbetering. Verder kunt u sedatiemiddelen inzetten. Dit zijn lichte slaapmiddelen waardoor uw kat rustiger wordt. Dan heb je nog de speeltjes, bijvoorbeeld de producten van Kong. Verder is er ook nog Feliway, in spray en in de vorm van een verdamper. Feliway is een feromoon waardoor een kat rustig wordt. Matatabi-stokjes doen in sommige gevallen wonderen.

Heeft uw kat een afwijkend plasgedrag? Bel ons gerust voor een afspraak!